بیماری شریانی محیطی زمانی اتفاق می‌افتد که رگ‌های خونی در پاها یا اندام‌های تحتانی بدن باریک یا مسدود می‌شوند. این مشکل به خاطر تجمع پلاک‌های چربی در شریان‌ها ایجاد می‌شود که به آن تصلب شرایین می‌گویند. این مشکل می‌تواند در هر رگ خونی اتفاق بیفتد، اما بیشتر در پاها شایع است.
علائم:
علامت شایع بیماری شریانی محیطی درد پا هنگام راه رفتن است که با استراحت بهتر می‌شود، اما بسیاری از مبتلایان هیچ دردی ندارند. این درد می‌تواند در ناحیه باسن، لگن، ران یا ساق پا رخ دهد. برخی علائم فیزیکی پا که ممکن است نشان‌دهنده بیماری شریانی محیطی باشند، شامل ضعف عضلانی، ریزش مو، پوست صاف و براق، پوست خنک به‌ویژه هنگام راه رفتن، کاهش یا عدم وجود نبض در پا، زخم‌هایی که خوب نمی‌شوند و سردی یا بی‌حسی انگشتان پا می‌شوند.
عوامل خطر:
عوامل خطر بیماری شریانی محیطی شامل سیگار کشیدن، فشار خون بالا، تصلب شرایین، دیابت، کلسترول بالا و سن بالای ۶۰ سال است. این بیماری می‌تواند هم مردان و هم زنان را تحت تأثیر قرار دهد. افرادی که به بیماری شریانی محیطی مبتلا هستند، در معرض خطر بیماری‌های عروق کرونر و بیماری‌های مغزی عروقی قرار دارند که می‌توانند منجر به حمله قلبی یا سکته شوند.
بیماری شریانی محیطی و دیابت
بیماری شریانی محیطی عوارض جدی‌ای مانند زخم‌های درمان‌ناپذیر، قطع عضو و ناتوانی جسمی دارد. افراد مبتلا به دیابت دو برابر بیشتر از جمعیت عمومی به بیماری شریانی محیطی مبتلا می‌شوند. در مبتلایان به دیابت، این بیماری می‌تواند به زخم‌های پای دیابتی منجر شود که باعث افزایش قند خون، بستری در بیمارستان، کاهش کیفیت زندگی و حتی مرگ می‌شود.
بیماری شریانی محیطی معمولاً بدون علائم خاصی است، به همین دلیل بسیاری از موارد تشخیص داده نمی‌شوند. بیشتر توجه‌ها به نوروپاتی (آسیب عصبی) به عنوان علت زخم‌های دیابتی معطوف شده، اما بیماری شریانی محیطی هم به همین اندازه مهم است. با توجه به ارتباط قوی بین دیابت و بیماری شریانی محیطی، اهمیت تشخیص و درمان به موقع برای بهبود کیفیت زندگی بیماران بسیار بالا است.
پیشگیری:
پیشگیری از بیماری شریانی محیطی و بهبود علائم آن با فعالیت بدنی منظم ممکن است امکان‌پذیر باشد. تنباکو را کنار بگذارید، زیرا سیگار کشیدن می‌تواند خطر ابتلا به بیماری شریانی محیطی را افزایش داده و علائم آن را بدتر کند. کنترل فشار خون بالا، کلسترول خون و دیابت نیز ضروری است. افرادی که به بیماری شریانی محیطی مبتلا هستند، با شرکت در برنامه‌های تمرینی تحت نظارت، می‌توانند توانایی راه رفتن در مسافت‌های طولانی‌تر را بهبود بخشند. بیماری بیماری شریانی محیطی اغلب با تغییر سبک زندگی و دارو درمان می‌شود. ورزش منظم و عدم استعمال دخانیات از مهم‌ترین تغییرات سبک زندگی هستند که می‌توانند علائم بیماری شریانی محیطی را کاهش داده و احتمال بدتر شدن آن را کاهش دهند.
همچنین مهم است که رژیم غذایی سالم داشته باشید و در صورت داشتن اضافه وزن یا چاقی، وزن خود را کاهش دهید. تعدیل مصرف الکل نیز ضروری است. سایر علل زمینه‌ای مانند فشار خون بالا، کلسترول بالا و دیابت نیز باید درمان شوند. همچنین افراد مبتلا به دیابت باید سطح قند خون را پایدار نگه دارند تا از آسیب به رگ‌ها جلوگیری شود. برای بهبود جریان خون در پاها، از دارو و در برخی موارد جراحی استفاده می‌شود. با درمان مناسب، اکثر افراد می‌توانند علائم خود را کنترل کنند و حتی بهبود پیدا کنند. با این حال، در صورت عدم موفقیت درمان، خطر عوارض جدی وجود دارد.
منابع علمی:
https://www.cdc.gov/heart-disease/about/peripheral-arterial-disease.html
https://www.nhs.uk/conditions/peripheral-arterial-disease-pad/