هیپوگلیسمی و هیپرگلیسمی دو وضعیت متضاد در کنترل قند خون هستند که هر یک علل، علائم و عوارض خاص خود را دارند.
هیپوگلیسمی
هیپوگلیسمی به معنای کاهش غیرطبیعی سطح قند خون (گلوکز) به زیر ۷۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر است. این وضعیت ممکن است به دلایل زیر ایجاد شود:
- مصرف بیش از حد انسولین یا داروهای کاهنده قند خون: در افراد دیابتی، مصرف بیش از حد انسولین می‌تواند منجر به کاهش قند خون شود.
- عدم مصرف کافی غذا: اگر فردی که داروهای قند خون مصرف می‌کند، وعده غذایی خود را از دست بدهد، ممکن است دچار هیپوگلیسمی شود.
- فعالیت بدنی شدید: ورزش شدید بدون مصرف کافی کالری می‌تواند باعث کاهش قند خون شود.
علائم:
- تعریق
- لرزش
- تپش قلب
- سرگیجه
- گیجی یا سردرگمی
- ضعف
- در موارد شدید، ممکن است منجر به کما یا تشنج شود.
هیپرگلیسمی
هیپرگلیسمی به معنای افزایش غیرطبیعی سطح قند خون بالای ۱۸۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر است. این وضعیت معمولاً در افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ و نوع ۲ مشاهده می‌شود و می‌تواند به دلایل زیر ایجاد شود:
- عدم تولید کافی انسولین: در دیابت نوع۱، بدن قادر به تولید انسولین نیست.
- مقاومت به انسولین: در دیابت نوع۲، سلول‌ها به انسولین پاسخ نمی‌دهند و قند خون بالا می‌رود.
- استرس یا بیماری: عفونت‌ها یا استرس‌های جسمی می‌توانند منجر به افزایش قند خون شوند.
علائم:
- تشنگی شدید
- ادرار مکرر
- خستگی
- تاری دید
- در موارد شدید، ممکن است منجر به کما دیابتی شود.
جمع‌بندی
در حالی که هیپوگلیسمی با کاهش قند خون و نیاز به افزایش آن مشخص می‌شود، هیپرگلیسمی با افزایش قند خون و نیاز به کاهش آن مشخص می‌گردد. هر دو وضعیت نیاز به مدیریت فوری دارند تا از عوارض جدی جلوگیری شود.
منابع